دست نوشته‌های یک ملی‌گرا
دغدغه‌های یک ایرانی آذربایجانیدست نوشته‌های یک ملی‌گرا
دغدغه‌های یک ایرانی آذربایجانیبه مناسبت سالروز سقوط فرقه‌ی دموکرات آذربایجان
21 آذرماه سال 1325 از جمله روزهای مهم و سرنوشت‌ساز در تاریخ ایران است. روزی که در آن خطری که می‌رفت تمامیت ارضی و استقلال ایران را برای همیشه بر باد دهد از سر ایران رفع شد. در آن روزها بود که با ورود ارتش ایران به تبریز عملا فرقه‌ی دموکرات سقوط کرد و سر ایران به بدن بازگشت. هرچند با خبر حرکت ارتش ایران به سمت آذربایجان سران فرقه فرار را بر قرار ترجیح داده و مردم همیشه سرافراز آذربایجان خود آثار بجا مانده از فرقه را زدوده و عمال فرقه را که هنوز در خاک ایران داشته و به سوی اربابان روس خود نگریخته بودند، مجازات کرده بودند.
به مناسبت این روز یک شماره از فصل‌نامه‌ی وزین گفت و گو را که به مسائل فرقه اختصاص یافته بود، در انتهای مطلب برای دریافت قرار می‌دهم و خواندن آن را به تمام هموطنانم توصیه می‌کنم. با اینحال ذکر چند نکته خالی از لطف نیست.
الف- با انتشار اسناد جدید از جنگ سرد و از دوران استالین تقریبا هیچ شکی باقی نمانده است که فرقه دست‌نشانده‌ی شوروی و باقروف و استالین بوده و هدفی جز الحاق آذربایجان به شوروی نیز در پس برخواستن آن در میانه نبوده و دامن زدن به حرکات جدایی‌خواهانه درایران رسما به تصویب دفتر سیاسی حزب کمونیست شوروی رسیده بوده است. هرچند جریان قومیت‌گرا بدنبال تخطئه‌ی اسناد منتشر شده می‌باشد و حتی گاه آن را جهت‌دار خوانده و به پان‌ایرانیست‌ها منصوب می‌نماید اما تقریبا هیچ محقق بی‌طرفی در درستی آنها شک ندارد و این قسمتی از یک پروژه‌ی بزرگتر برای انتشار اسناد آن زمان است و نه فقط حرکتی برای آشکار ساختن حوادث پیرامون فرقه! به همه‌ی اینها می‌توان این نکته را نیز افزود که بسیاری از کسانی که به جریان فرقه دامن زدند اصلا آذربایجانی نبوده‌اند و این مسئله در میان افسران مسئول آموزش فدائیان (بازوی نظامی فرقه) بوضوح روشن است و این افراد از گروهی موسوم به افسران خراسان بوده‌اند. حتی تفرشیان ادعا می‌کند حدود هفتاد افسر فارسی زبان ستون فقرات این ارتش را تشکیل می‌دهند.
ب- برخلاف تبلیغات جریان قوم‌گرا در اثر ورود ارتش ایران خونریزی قابل توجهی در تبریز و یا سایر شهرهای آذربایجان روی نداد. طرفه آنکه کریستوفر سایکس حتی استقبال از ارتش ایران را کم‌نظیر خواند و بسیاری از ریش‌سفیدان شهرهایی مثل اردبیل از قربانی شدن شتر و ... پیش پای ارتش ایران خبر می‌دهند. باید افزود ارتش ایران با مکث و تعلل فراوان حرکت کرد و حتی در قافلانکوه مدتی توقف کرد تا از درگیری و خونریزی احتمالی اجتناب شود. آن تعداد از عمال فرقه که در درگیری کشته شدند به شهادت اسناد معتبر تاریخی و حتی خاطرات امثال ریچارد کاتم، کریستوفر سایکس و آیت‌الله مجتهدی بدست خود مردم بوده است. حتی در آمارهای جریان قوم‌گرا نیز تناقضات فاحش و مضحک به چشم می‌خورد بطوری که از سه هزار تا هشتادهزار کشته ذکر می‌شود و می‌توان پرسید نام و نشان این کشته شدگان چیست؟ این اجساد در کجا دفن شده‌اند؟ اسناد معتبر مربوط به آن کجاست؟ آیا دروغ‌گویی و یاوه‌پردازی این جماعت تمام‌شدنی است؟
ج- برخورد مطبوعات وقت ترکیه با مسئله‌ی فرقه نیز در نوع خود بسیار جالب است. علی‌رغم ایدئولوژی ترک‌گرای افراطی سران فرقه بعنوان ایدئولوژی مشروعیت‌بخش، مطبوعات وقت ترکیه هیچ علاقه‌ای به فرقه نشان نمی‌دادند. دست‌نشاندگی فرقه و وابستگی آن به شوروی را می‌توان مهم‌ترین دلیل این عدم تمایل برشمرد. موضع مطبوعات وقت ترکیه نشان می‌دهد آنها به آرمانهای پانترکیستی تنها وقتی اتکا می‌کنند و آن را مانند حمایت قرار می‌دهند که به نحوی رو بسوی آنها داشته باشد. اساسا واضح است که شعارهای پانترکیستی تنها و تنها دستمایه‌ی برخی دول همسایه برای دست اندازی به خاک ایران و تامین منافع خویش است و غیر از این نزد آنها ارزشی ندارد.
د- فرقه‌ی دموکرات و برآمدن آن نتیجه‌ی چند سال برنامه‌ریزی منظم جمهوری سوسیالستی آذربایجان شوروی بوده است و نمود این برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌های به ظاهر فرهنگی صورت پذیرفته در آذربایجان قبل از برخاستن فرقه است. در حقیقت بی‌توجهی به این مصادیق تهاجم فرهنگی بعنوان زمینه‌ی برآمدن فرقه کمک حالی برای شوروی بوده است. این مسئله نیاز به هوشیاری مسئولین فرهنگی و مردم را در برخورد با مصادیق به ظاهر فرهنگی مورد توجه و تاکید جریان قومیت‌گرا کاملا روشن می‌سازد. با توجه به این عبرت تاریخی و اینکه برنامه‌ی عمل کنونی پانترکیسم مبتنی بر تاکید به وابستگی فرهنگی بعنوان مقدمه‌ی همبستگی سیاسی و در نهایت الحاق است، می‌بایست برخورد درخوری با این مصادیق تهاجم فرهنگی که حاوی مضامین قومیت‌گرایانه‌ی افراطی است، صورت پذیرد. مضامینی که جز پراکندن تخم نفرت قومی و ایجاد شکاف میان اقوام، تخریب میراث ملی و دروغ‌پردازی جهت تقویت غرور قومی در برابر ملی، هیچ چیز دیگری در بر ندارد.
برای دریافت فایل ویژه‌نامه‌ی فصل‌نامه‌ی گفت و گو که به فرقه‌ی دموکرات اختصاص دارد می‌توانید از این لینک استفاده کنید. (با تشکر از وبلاگ 21 آذر برای این لینک. همچنین در این وبلاگ می‌توانید به منابع دیگری درباره‌ی فرقه نیز دست یابید)
